Nowela pierwsza opowiada o warszawskim cwaniaku Dzidziusiu, który przypadkowo wciągnięty w Powstanie Warszawskie zdobywa się na czyn bohaterski, choć właściwie niepotrzebny. Akcja drugiej noweli rozgrywa się w niemieckim oflagu i po raz pierwszy przedstawiono w niej życie polskich oficerów w obozie jenieckim w czasie ostatniej wojny. Do legendy urasta tu ucieczka por. Zawistowskiego. Tylko najbardziej wtajemniczeni wiedzą, że cały czas jest on w obozie - ukryty w przewodzie wentylacyjnym. Mimo starań i opieki kolegów bohater umiera - z zimna i samotności. A wszystko po to, by zachować legendę, która podtrzymywała na duchu wszystkich stłoczonych w obozie żołnierzy...
nowela „Con bravura” ↴
Produkcja: 1957
Premiera: 4 styczeń 1958
Reżyseria:
Muzyka:
1 „Scherzo alla Polacca”
Bohaterem noweli jest Dzidziuś, warszawski cwaniak, który początkowo wbrew sobie wciągnięty zostaje w sprawy powstania warszawskiego, a następnie świadomie już pośredniczy w pertraktacjach między dowództwem powstania a oddziałami Węgrów chcących stanąć po stronie Polaków. Mimo niepowodzenia tego przedsięwzięcia, wraca do walczącej i ginącej Warszawy.
Na podstawie opowiadania Jerzego Stefana Stawińskiego „Węgrzy”.
Obsada:
Dzidziuś Górkiewicz
Zosia, żona Dzidziusia
major "Grzmot"
Istvan Kolya, oficer węgierski
komendant Mokotowa
Lola, telefonistka "Jagódka"
oficer węgierski
-
kapral prowadzący musztrę
baba z żelastwem
oficer węgierski; nie występuje w czołówce
powstaniec; nie występuje w czołówce
powstaniec; nie występuje w napisach
powstaniec przesłuchujący Dzidziusia; nie występuje w czołówce
harcerz; nie występuje w czołówce
nie występuje w napisach
powstaniec czyszczący broń; nie występuje w czołówce
powstaniec-wartownik; nie występuje w czołówce
powstaniec; nie występuje w czołówce
adiutant węgierskiego generała; nie występuje w czołówce
i inni
2 „Ostinato - Lugubre”
Akcja noweli toczy się w oflagu, w którym rzekomy uciekinier, ukrywający się na poddaszu baraku, wykreowany zostaje na legendarnego bohatera. Schorowany i załamany psychicznie popełni w końcu samobójstwo. Przesadna dbałość o honor munduru, przestrzeganie przez przedwojenną kadrę oficerską dawnych zasad i hierarchii czyni atmosferę przymusowego, wzajemnego współżycia niemożliwą do zniesienia. Nie wytrzymuje jej porucznik Żak. Po nieudanej próbie ucieczki wychodzi w czasie alarmu lotniczego na pusty plac obozowy ze świadomością, że strażnicy mają bezwzględny rozkaz strzelania
Na podstawie opowiadania Jerzego Stefana Stawińskiego „Ucieczka”.
Obsada:
podporucznik Turek
porucznik Krygier
porucznik Korwin - Makowski
podporucznik Szpakowski
podporucznik Dąbecki
porucznik Żak
porucznik Zawistowski
porucznik Kurzawa
porucznik Marianek
major "Grzmot"; nie występuje w czołówce
i inni
„Con bravura”
Pierwotnie nowela miała być pierwszą częścią filmu, jednak nie została przez Munka włączona do ekranowej wersji filmu.
Obecnie prezentowana bywa jako dodatek do „właściwej” lub „pełnej” wersji filmu (niestety, nowela - poza tytułem - nie posiada napisów, co znacznie utrudnia ustalenie kompletnej obsady).
Na podstawie opowiadania Jerzego Stefana Stawińskiego „Zakonnica”.
Obsada:
Andrzej, kurier tatrzański
Katarzyna - zakonnica
muzyk Kardas
kolędnik anioł
kurier grający w karty
gestapowiec; nie występuje w napisach
major - dowódca partyzantów; nie występuje w napisach
turystka na Kasprowym Wierchu; nie występuje w napisach
gestapowiec; nie występuje w napisach
kelner; nie występuje w napisach
gestapowiec; nie występuje w napisach
gość w knajpie; nie występuje w napisach
muzyk w knajpie; nie występuje w napisach
i inni
Notatki:
Jedno z czołowych osiągnięć "szkoły polskiej", będące swoistym rozrachunkiem z mitologizowaniem wojennej przeszłości. Film należy do rzadko spotykanego gatunku - składa się z dwóch luźno ze sobą związanych tematycznie nowel.
"Eroica" to nie pierwszy przykład współpracy scenarzysty Jerzego Stefana Stawińskiego i reżysera Andrzeja Munka. Wcześniej zrealizowali film "Człowiek na torze". Po wielu samodzielnych sukcesach - Stawiński jest m.in. autorem scenariusza do filmu "Kanał", a Munk zdobył wiele nagród w dziedzinie filmu dokumentalnego - ich drogi spotkały się w "Eroice". W filmie tym swoją uwagę skupili na temacie bohaterstwa. W obu nowelach przedstawili bohaterstwo, które właściwie nie przyniosło żadnego konkretnego sukcesu, ale od niego ważniejsze dla autorów stały się pobudki kierujące postępowaniem ludzi w trudnych momentach. W ten sposób przedstawili różnorodność charakterów, bogactwo ludzkich typów - studium psychologiczne bohaterów. Film prawie całkowicie zrealizowany został w plenerach, głównie w Warszawie, w Bukowinie i na Śląsku. Jest to także pierwszy polski film szerokoekranowy.
Munk zapożyczył tytuł filmu od patetycznej III Symfonii Es-dur Ludwiga van Beethovena. Pierwotnie Munk swoją filmową "Eroicę" chciał zbudować (na podobieństwo symfonii) z trzech (klasyczne symfonie składają się z 4 części), luźno ze sobą związanych części. Pierwszej części, już po zmontowaniu, Munk nie włączył do całości filmu. Uznał ją za nieudaną artystycznie. Ostatecznie więc podtytuł "Eroiki" brzmi "Symfonia bohaterska w dwóch częściach", co jeszcze bardziej podkreśla ironiczny i sceptyczny wydźwięk filmu.
IMDb (angielski)
Wikipedia (polski)
ENGLISH
"Eroica"
One of the best achievements of the "Polish school", it consists of two sketches covering episodes from the World War II.
In the first film novel, "Scherzo alla polacca", a shrewd son, trying to preserve his skin, ultimately becomes a hero and finds a reason for fighting. He initially tries to avoid underground training to avoid the Warsaw uprising. His drunkenness, disregard for safety and cowardice when sober stated with humorous effect come out as something sane in the world gone mad. His will to survive is more acceptable than any desire for heroic death.
The second novel, "Ostinato lugubre", details a hopeless attempt at escape from a prison camp by a man who can no longer stand the confinement and idiocy of the professional soldiers trying to keep up the military preneses in prison. Nevertheless, his escape boosts the morale of his fellow prisoners, while the "escapee" lies hidden from Germans and comrades alike."
Polish with English subtitles.
Directed by: Andrzej Munk
Music by: Jan Krenz
Starring: Edward Dziewoński, Barbara Połomska, Ignacy Machowski, Leon Niemczyk, Opaliński Kazimierz Kazimierz Rudzki, Henry Bak, Roman Klosowski, and others
IMDb (English)
Wikipedia (English)
POL.04.170618
ENG.01.140715
(POL) polski,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz